Chàm bội nhiễm - Căn bệnh tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm

Chàm được biết đến là căn bệnh viêm da dị ứng và đặc điểm của nó là viêm và nổi mụn nhỏ, ngứa ngáy. Câu hỏi đặt ra là có bao nhiêu loại bệnh chàm và đặc điểm nhận biết của từng loại như thế nào , bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc ấy

1. Chàm bội nhiễm là gì?

Chàm bội nhiễm (Eczema Herpeticum) là một dạng tiến triển nặng của bệnh chàm thông thường, điển hình là chàm Eczema, chàm thể tạng, viêm da dị ứng, viêm da cơ địa,… Bệnh chàm bội nhiễm được các chuyên gia đánh giá có mức độ nghiêm trọng và nguy hiểm hơn so với các bệnh lý ngoài da khác. Đặc biệt khi bệnh bùng phát mạnh và lây lan rộng.

Chàm bội nhiễm là một dạng tổn thương thứ phát do virus Herpes simplex 1 (HSV1) và một số loại vi khuẩn tấn công vào các tổn thương da trước đó. Virus này thường xâm nhập vào da thông qua vết xước, tác động gãi cào và ma sát hoặc do chăm sóc da không đúng cách.

Khác với bệnh chàm đơn thuần, giai đoạn bội nhiễm tổn thương da sẽ nặng nề hơn và đi kèm với các triệu chứng toàn thân khác. Nhiều trường hợp nặng, khi da trầy xước, virus tấn công có thể phát sinh các biến chứng nguy hiểm như: nhiễm trùng da, hoại tử, nguy cơ nhiễm trùng máu là rất cao, thậm chí đe dọa cả tính mạng.

2. Chàm bội nhiễm có lây không?

Theo nghiên cứu, nguyên nhân gây ra các loại chàm thông thường là do sứ đề kháng yếu hoặc do các yếu tố ngoại giới như: môi trường ô nhiễm, thời tiết diễn biến đột ngột, dị ứng hóa chất, mỹ phẩm,… Bệnh không do bất kì một loại virus nào gây ra. Vì vậy, bệnh chàm hoàn toàn không có khả năng lây nhiễm cho người khác kể cả khi tiếp xúc trực tiếp.

Chàm bội nhiễm không chỉ lây nhiễm qua người mà tổn thương trên da cũng có xu hướng lan rộng và mức độ nghiêm trọng cũng tiến triển nhanh chóng. Vì vậy khi có dấu hiệu bội nhiễm, người bệnh cần tránh tiếp xúc với người khỏe mạnh, nhất là trẻ nhỏ, người có hệ miễn dịch yếu để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm.

3. Nguyên nhân gây chàm bội nhiễm

Cơ chế hình thành tình trạng bội nhiễm là do vi khuẩn, virus xâm nhập và tấn công vào vùng da bị tổn thương do các loại chàm thông thường gây ra trước đó. Do đó, các yếu tố tạo điều kiện cho virus xâm nhập được xếp vào nhóm nguyên nhân gây chàm bội nhiễm. Bao gồm:

Sự chủ quan của người bệnh

Thông thường, chàm là một trong những bệnh lý da liễu có tiến triển dai dẳng, mãn tính, khó điều trị nhưng khả năng tái phát lại rất cao. Tuy nhiên các triệu chứng của chúng lại khiến người bệnh dễ nhầm lẫn với các tình trạng ngoài da khác như: nẻ da, nấm, vảy nến, hắc lào,…
Hầu hết người bệnh đều có tâm lí chủ quan, không nghiêm túc điều trị trong những giai đoạn đầu khiến chàm lan rộng và tiến triển nặng hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus xâm nhập – Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng chàm bội nhiễm.

Cào gãi, chà xát lên tổn thương da

Ngứa ngáy là triệu chứng dai dẳng, kéo dài trong suốt quá tình bị chàm. Do đó, người bệnh thường có thói quen cào gãi hay chà xát lên vùng da bị chàm. Mục đích là để giải tỏa cơn ngứa. Cào gãi khiến da bị trầy xước, virus và vi khuẩn sẽ tấn công vào những vị trí này gây nhiễm trùng. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến chàm bội nhiễm kích hoạt.

Vệ sinh da kém

Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho tổn thương da thêm nặng nề, ảnh hưởng xấu đến quá trình điều trị. Da không được vệ sinh sạch sẽ sẽ là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, virus xâm nhập và phát triển mạnh.

Lạm dụng thuốc bôi corticoid

Nếu bạn chưa biết gì về corticoid thì đây là một loại thuốc bôi được dùng phổ biến trong quá tình điều tị các bệnh lí về da, trong đó có cả bệnh chàm.

Thuốc bôi corticoid có tác dụng nhanh chóng vào triệu chứng của chàm làm giảm ngứa và chống viêm dựa trên có chế gây ức chế miễn dịch của da. Tuy nhiên, nếu lạm dụng thuốc này trong thời gian dài sẽ gây nên những hậu quả khôn lường.

Sử dụng corticoid trong thời gian dài làm mài mòn da, da mỏng hơn, sức để kháng của da cũng giảm sút. Đây là điều kiện thuận lợi cho virus, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập gây viêm nhiễm, hình thành nên chàm bội nhiễm.

4. Triệu chứng đặc trưng của chàm bội nhiễm

Các loại chàm thông thường chỉ gây ra các tổn thương nhẹ như: mảng hồng ban trên da, mụn nước xuất hiện có xu hướng tự vỡ gây chảy dịch, da khô ráp và bong tróc vảy. Tuy nhiên khi bội nhiễm xảy ra, các triệu chứng trên da sẽ ở mức độ nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Dưới đây là một số triệu chứng bạn cần chú ý để phát hiện sớm khi chàm bội nhiễm kích hoạt, bao gồm:

• Da xuất hiện nhiều mụn nước nhỏ chứa dịch trong suốt và có kích thước đồng đều, dao động từ 2-4mm
• Mụn nước mọc rải rác ở bất cứ vị trí nào , rất dễ vỡ. Thường có xu hướng tự vỡ hoặc vỡ ngay khi có tác động nhẹ.
• Vùng da bị tổn thương không chỉ gây ngứa ngáy mà còn kèm theo cảm giác đau rát rất khó chịu.
• Ở một số trường hợp, mụn nước có thể có màu tím, đen hoặc đỏ
• Khi mụn nước vỡ tạo thành các vết trợt nông và có xu hướng đóng vảy tiết dày khi xuất hiện bội nhiễm do vi khuẩn.
• Tổn thương trên da có xu hướng lan rộng rất nhanh chóng.
• Sau đợt bùng phát đầu tiên khoảng 7-10 ngày, tổn thương trên da mới có thể khởi phát ở một vùng da khác.
• Triệu chứng của bệnh thường kéo dài từ 2-6 tuần và có thể để lại sẹo thâm.

Đối với bệnh chàm bội nhiễm, ngoài triệu chứng tại chỗ, tổn thương da thường sẽ kích hoạt cùng với các triệu chứng toàn thân. Người bệnh dễ gặp một số biểu hiện như:

• Ớn lạnh
• Sốt cao
• Mệt mỏi
• Đau đầu
• Chán ăn
• Sưng hạch bạch huyết

5. Chàm bội nhiễm có nguy hiểm không?

Chàm bội nhiễm có mức độ nặng nề và tiến triển phức tạp hơn so với bệnh chàm thông thường. Do đó, khi bị chàm bội nhiễm đồng nghĩa với sự nghiêm trọng của bệnh chàm đã tăng lên rất nhiều. Lúc này, nếu tình trạng bội nhiễm không đươc kiểm soát kịp thời sẽ dễ phát sinh nhiều biến chứng nguy hiểm.

Dưới đây là một số biến chứng do chàm bội nhiễm gây ra để giúp bạn hình dung rõ hơn về sự nguy hiểm của bệnh:

• Ảnh hưởng đến thị lực: Chàm bội nhiễm có xu hướng bùng phát ở vùng da hở như: cổ, mặt và đầu. Thống kê ghi nhận da mặt có khả năng mắc bệnh rất cao. Khi tổn thương lan rộng, vi khuẩn, virus có thể xâm nhập vào bên trong giác mạc và gây nhiễm trùng. Điều này không chỉ khiến thị lực bị suy giảm mà còn có thể gây mù lòa.
• Da lở loét nặng nề: Virus, vi khuẩn có thể tấn công sâu vào mô da khiến da sưng phù, tụ mủ. Tình trạng này kéo dài sẽ gây lở loét, tổn thương da nặng nề. Trường hợp điều trị khỏi cũng sẽ để lại sẹo thâm vĩnh viễn, gây mất thẩm mỹ trên da.
• Nhiễm trùng máu: Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh chàm bội nhiễm. Biến chứng này xảy ra khi các tác nhân gây bệnh là vi khuẩn và virus tấn công qua da, đi vào tuần hoàn máu gây nhiễm khuẩn huyết. Nếu không điều trị sớm, nhiễm trùng máu có thể làm suy giảm chức năng nội tặng như: suy tim, suy hô hấp, viêm màng não và thậm chí là tử vong.

Ngoài các biến chứng kể trên, chàm bội nhiễm còn ảnh hưởng không nhỏ đến ngoại hình, làm giảm hiệu suất học tập – làm việc và tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.

6. Các phương pháp giúp điều trị chàm bội nhiễm hiệu quả

Chàm bội nhiễm nếu chậm trễ khi xử lý và khắc phục có thể khiến virus phát triển mạnh, nhiễm trùng lây lan gây tổn thương da nặng nề. Do đó, bệnh cần được tiến hành điều trị trong thời gian sớm nhất để kiểm soát tình trạng bệnh và tránh gây ra các biến chứng nguy hiểm.

Dưới đây là các biện pháp điều trị bệnh chàm bội nhiễm:

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Sử dụng thuốc là giải pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh chàm bội nhiễm. Tùy vào mức độ tổn thương của da và các yếu tố khác mà bác sĩ sẽ đưa ra các loại thuốc điều trị phù hợp. Các loại thuốc được chỉ định, bao gồm:

• Thuốc kháng virus: Thuốc được dùng trong trường hợp nhiễm trùng là do virus gây ra. Được chỉ định trong vòng 72 giờ sau khi phát sinh thương tổn trên da. Nhóm thuốc này có tác dụng ức chế các chủng virus thường gặp như Epstein Barr, Varicella zster và virus Herpes simplex 1. Tuy nhiên, loại thuốc này không dùng được cho người bị suy gan, suy thận nặng.
• Thuốc kháng sinh: Trong trường hợp xuất hiện bội nhiễm do vi khuẩn (chủ yếu là tụ cầu vàng), bác sĩ có thể chỉ định một số loại kháng sinh đường uống, trong đó nhóm beta-lactam được dùng phổ biến nhất.
• Thuốc kháng histamine H1: Nhóm thuốc này có khả năng làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa các tổn thương lan tỏa trên diện rộng trên da. Cetirizin, Chlorpheniramin, Diphenydramin, Loratadin… là một số loại được dùng phổ biến nhất.
• Thuốc giảm đau và hạ sốt: Chàm bội nhiễm ngoài gây tổn thương trên da còn kèm theo nhiều triệu chứng toàn thân như: mệt mỏi, sốt, đau nhức cơ thể. Để cải thiện triệu chứng này, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giảm đau, hạ sốt, kháng viêm như Paracetamol hay NSAID.

Mỗi loại thuốc đều có cơ chế tác động và công dụng riêng. Tuy nhiên trong quá trình điều trị cần hết sức cẩn trọng. Một số lưu ý mà người bệnh cần biết trong quá trinh sử dụng thuốc:

• Tuần thủ đúng liều lượng mà bác sĩ kê theo đơn thuốc.
• Tuyệt đối không tự ý mua thuốc về sử dụng khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
• Chỉ động báo cáo với bác sĩ khi có bất kỳ vấn đề khác thường nào xảy ra

Chăm sóc tại nhà

Song song với việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, để kiểm soát tốt nhất diễn biến của bệnh, người bệnh nên kết với với các biện pháp chăm sóc tại nhà dưới đây:

• Tuyệt đối không cào gãi, chà xát lên vùng bị tổn thương. Thói quen này có thể khiến da bị chảy máu, tăng nguy cơ bội nhiễm, tổn thương lan tỏa trên diện rộng.
• Lựa chọn những loại quần áo rộng rãi, chất liệu mềm mịn như vải lanh, cotton, bông để tăng khả năng thấm hút mồ hôi, hạn chế ma sát và tránh gây bí bách da.
• Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân dễ gây dị ứng trong thời gian điều trị như: mỹ phẩm, các chất tẩy rửa, hóa chất, dung môi công nghiệp, lông động vật, bụi phấn hoa,… Phản ứng dị ứng có thể làm nghiêm trọng triệu chứng trên da và gây bất lợi trong quá trình điều trị chàm bội nhiễm.
• Vệ sinh thân thể sạch sẽ, thường xuyên giặt giũ quần áo. Luôn giữ cho môi trường xung quanh thoáng mát và sạch sẽ bằng cách thường xuyên giặt vỏ chăn, gối, làm sạch các vật dụng cá nhân.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Tránh ăn những thực phẩm dễ gây dị ứng, ưu tiên các thực phẩm có hàm lượng vitamin và khoáng chất cao, hạn chế ăn đồ nhiều dầu mỡ, gia vị, đồ ăn nhanh.
• Nghỉ ngơi hợp lí: Ngủ đủ 8 tiếng một ngày, không làm việc quá sức và tránh căng thẳng, mệt mỏi.

Lưu ý: Một số biện pháp điều tị bằng mẹo dân gian được khuyên dùng cho các bệnh ngoài da như chàm. Tuy nhiên với trường hợp chàm bội nhiễm, tuyệt đối không áp dụng các mẹo chữa tự nhiên từ dân gian. Khi áp dụng các mẹo dân gian mà không rõ cơ chế tác dụng của chúng, sự bất cẩn này có thể khiến tổn thương da trở nên nghiêm trọng, lan rộng, sâu và rất khó khắc phục.

☛ Tham khảo thêm tại: Chữa bệnh chàm eczema tại nhà đơn giản mà hiệu quả

7. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Khám bác sĩ là sự lựa chọn an toàn nhất để điều trị chàm bội nhiễm. Những trường hợp cần tìm đến sự giúp đỡ của bác sĩ là:

• Trẻ nhỏ dưới 12 tuổi và phụ nữa đang mang thai: Đây là 2 đối tượng nếu mặc chàm bội nhiễm thì rất nguy hiểm bởi làn da mỏng nếu không biết lựa chọn thuốc bôi, thành phần corticoid sẽ làm mòn da và gây ảnh hưởng đến cơ thể. Do đó, 2 đối tượng này cần đi khám ngay nếu bị chàm bội nhiễm, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc không có chứa corticoid, an toàn với làn da nhạy cảm.
• Tình trạng chàm bội nhiễm không thuyên giảm dù điều trị đều đặn.
• Ở bị trí bội nhiễm, xuất hiện các dấu hiệu nhiễm trùng như: chảy dịch vàng kèm nứt nẻ da, chảy máu.
• Bệnh có xu hướng tái đi tái lại ít nhất 2-3 lần.

Chàm bội nhiễm là một căn bệnh ngoài da nguy hiểm do virus gây ra. Bệnh không chỉ gây làm tổn thương da, gây mất thẩm mỹ mà còn liên quan đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy ngay khi xuất hiện các biểu hiện trên da, cần thăm khám bác sĩ và tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ để được điều trị hiệu quả tình trạng này.

Nguồn: Sodermix.vn